Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Podkarpacie. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Podkarpacie. Pokaż wszystkie posty

Cichy memoriał - Gorajec

Na Podkarpaciu można zobaczyć oryginalnie przyozdobione drewniane domy, stodoły, szopy. Jest to "uliczna galeria" Arkadiusza Andrejkowa, będąca efektem projektu "Cichy memoriał".






O projekcie można przeczytać na stronie autora Cichy memoriał, fotografię deskalu z Gorajca można zobaczyć tu (klik).

Adnotacja:
  • deskal na stodole;
  • lokalizacja: Gorajec, gmina Cieszanów, powiat lubaczowski, województwo podkarpackie;
  • data wykonania fotografii: 13.05.2020 r.

Ruiny zamku Fredrów

Nazwa Fredropol funkcjonuje dopiero od połowy XVII wieku, kiedy to Andrzej Maksymilian Fredro, kasztelan lwowski postanowił utworzyć na gruntach wsi Kormanice prywatne miasto nawiązujące nazwą do jego rodu. Pierwsza siedziba rodu Kormanickich wymieniana jest już w XV wieku (w 1489 r. Stanisław Kormanicki zaciągnął pożyczkę na budowę dworu u Mikołaja z Lipnik). 


Obecny zamek prawdopodobnie stoi na jej miejscu. Plany Andrzeja Maksymiliana Fredry zakładały budowę miasta sprzężonego z zamkiem. Miasto powstało, ale ponieważ zamek leży w sporym oddaleniu od dawnego rynku, pozwala to przypuszczać, że Fredro zmienił zdanie i wykorzystał stary dwór swoich przodków, gruntownie go przebudowując. Jego budowę w II poł. XVI wieku przypisuje się któremuś z braci Fredro: Janowi lub Andrzejowi. Czy przebudowano wtedy siedzibę Kormanickich czy też wzniesiono zamek od nowa, nie wiadomo. 




Fredrowie władali okolicą do 1729 roku. Przez ten czas warownia bardzo ucierpiała z rąk Szwedów, Siedmiogrodzian i Tatarów. Następni właściciele - Rupniewscy nie mieszkali w zamku. W I poł. XIX wieku rodzina Dunin Borkowkich zbudowała przy ruinach nową rezydencję pałacową, która nie przetrwała I wojny św. Po 1945 roku zachowany fragment zamku był w całkiem dobrym stanie i wyglądał na zamieszkały. [źródło, plan zamku z zaznaczoną zachowaną częścią]


Do dziś z zamkowego założenia pozostał jedynie budynek będący częścią dawnego skrzydła zachodniego oraz resztki baszty o średnicy prawie 10 metrów w jego południowym końcu. W pobliżu znajdują się też budynki gospodarcze, ale zostały one zbudowane w latach 1908-1914. Zarys ziemnych umocnień porosły drzewa, od południa i wschodu znajdowały się zalewowe łąki. [źródło, zdjęcie satelitarne]



Ruiny zamku zwiedziłam w styczniu 2020 roku przy okazji podróży Nepomuckim szlakiem. Kapliczkę ze świętym Janem Nepomucenem opisałam tu (klik).




Zajrzałam do wnętrza, ale


na schody nie miałam odwagi wejść.

Cerkiew w Szczawnem

Malutka greckokatolicka cerkiewka, ulokowana na niewielkim wzniesieniu w Szczawnem, zachwyca swoimi zielono-brązowymi kolorami.



Obecnie jest to prawosławna cerkiew parafialna pw. Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy. Należy do dekanatu Sanok diecezji przemysko-gorlickiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.


Cerkiew została zbudowana w 1889 przez cieślę Hojsana z Płonnej. Wzniesiona na kamiennej podmurówce (osłoniętej blachą), drewniana, orientowana, o konstrukcji zrębowej, oszalowana pionowymi deskami, trójdzielna (babiniec, nawa, prezbiterium), z niewielką kruchtą. Nad babińcem wieża o konstrukcji słupowej, zwieńczona baniastym hełmem. Dach blaszany, jednokalenicowy, dwuspadowy, z dwoma hełmami, pomalowany na jasnozielono. [źródło]




Na osi cerkwi (od strony zachodniej), znajduje się wybudowana również w 1889 roku dzwonnica drewniana o konstrukcji słupowej, przykryta dachem o konstrukcji namiotowej. Remont kapitalny dzwonnicy przeprowadzono w 1973 roku, natomiast w 1998 roku ponownie wyremontowano dach dzwonnicy. Również w roku 1973 r. dokonano zakupu czterech dzwonów. [źródło]



Bardzo ciekawe i godne uwagi jest również otoczenie cerkwi w Szczawnem. Obok ściany przedsionka, znajdują się dwa nagrobki. Pierwszy z nich znajduje się na grobie Honoraty Lewickiej (1830-1882), która była żoną tutejszego proboszcza Ilji Lewickiego pełniącego swoją posługę w latach 1849-1895. Drugi z nagrobków to grób Sergieja Kałużniackiego. [źródło]



Bardzo dokładny opis cerkwi wraz z fotografiami nagrobków na przycerkiewnym cmentarzu można znaleźć na stronie Twoje Bieszczady.




Adnotacja:
  • prawosławna cerkiew parafialna pw. Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy (dawniej greckokatolicka pw. Zaśnięcia Matki Bożej), dokładny opis [klik];
  • lokalizacja: Szczawne, gmina Komańcza, powiat sanocki, województwo podkarpackie;
  • cerkiew znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej - trasa nr IV (sanocko-dukielska);
  • data wykonania fotografii: 19.01.2020 r.;
  • w miejscowości znajduje się deskal Arkadiusza Andrejkowa wykonany na stodole [klik].