Hurrra!!! Wygrałam!!!

Polskie Radio - Regionalna Rozgłośnia w Lublinie

Radio Lublin S.A. 

Zespół Radia Lublin z przyjemnością informuje, że został rozstrzygnięty konkurs żeglarski dla słuchaczy audycji "Razem bracia do lin", emitowanej przez naszą Rozgłośnię.

W ocenie Komisji Konkursowej odpowiedzi Pani zyskały najwyższe uznanie; oznacza to, iż przyznajemy Pani główną nagrodę w postaci rejsu żeglarskiego na jachcie "Roztocze" po Bałtyku w dn. 3 - 15.08.1996 r.

Zapraszamy na uroczyste wręczenie tej nagrody, a przy tym na spotkanie z członkami naszego Zespołu, autorem audycji, armatorem i kapitanem jachtu dn. 20.06.1996 r. o godz. 14 - tej w budynku Radia Lublin przy ul. Obrońców Pokoju 2 w Lublinie.

Gratulujemy i liczymy na niezawodną obecność

Prezes Zarządu

Naczelny Redaktor

Radia Lublin S. A.

Janusz Winiarski

Lublin, 1 czerwca 1996 r.

Proszę zwrócić uwagę na datę - ładny prezent dostałam z okazji Dnia Dziecka, prawda? Ale wszystko po kolei. Jak pisałam w poprzednim poście, w 1996 roku przygotowywałam się do egzaminu na sternika jachtowego. Przypadkiem T., natknąwszy się w "Dzienniku Wschodnim" (lokalnej gazecie) na ogłoszenie o konkursie marynistycznym, związanym z audycją "Razem bracia do lin", stwierdził: "Masz, coś dla ciebie". Zasady konkursu były proste, można o nich przeczytać w jednym z wycinków prasowych, który do tej pory posiadam:

... Radio Lublin SA oraz autorzy audycji "Razem bracia do lin", nadawanej w soboty o godzinie 11.30, ogłosili konkurs o nagrodę w postaci 2-tygodniowego rejsu po Bałtyku na jachcie pełnomorskim latem tego roku. Na pokładzie znajdą się osoby wyłonione spośród tych, którzy odpowiedzą prawidłowo na najwięcej z szesnastu pytań nadawanych pod koniec każdej audycji, a publikowanych także w każdą ostatnią sobotę miesiąca na łamach "Dziennika Wschodniego". Rozstrzygnięcie konkursu w maju. Odpowiedzi (...) nadsyłajcie w ciągu 4 tygodni od daty emisji (...).

Pytania w konkursie „Razem bracia do lin” były następujące:

1. Co to są pływy i jakie pływy występują na Morzu Bałtyckim?
2. Jakie jest zasolenie Bałtyku?
3. Opisz jedną z wysp na Morzu Bałtyckim.
4. Kim byli Bracia Witalijscy?
5. Co to jest abrazja i gdzie jest największa na polskim wybrzeżu?
6. Jakie jest najważniejsze wzniesienie na polskim wybrzeżu widziane z morza i jakie z tym miejscem wiążą się legendy?
7. Jakie morze świata przypomina swym kształtem klęczącą kobietę i co o tym mówią mieszkańcy jego brzegów?
8. Ile jest polskich latarni?
9. W jakiej książce jest mowa o kapitanie Ahabie?
10. Jaka książka opowiada o Wilku Larsenie?
11. W której książce jest mowa o wieloletnim rozbitku i jego służącym Piętaszku?
12. Jakie ryby wędrują z Bałtyku w górę polskich rzek?
13. Jaka książka opowiada o lordzie Glenarvanie, Jakubie Paganelu, dwójce dzieci i jachcie Duncanie?
14. Czym zapisał się w historii żeglowania Francis Chichester?
15. Opisz pierwszy samotny rejs Polaka dookoła kuli ziemskiej.
16. Jaką trasę przebył Joshua Slocum podczas swego rejsu dookoła świata? Przedstaw ją na mapce.

Nadmieniam, że w roku 1996 nawet mi się nie śniło o posiadaniu komputera, a tym bardziej o dostępie do internetu. Jedynymi książkami marynistycznymi, które posiadałam w swojej biblioteczce, były: "Dzieci kapitana Granta" Juliusza Verne'a, "Moby Dick" Hermana Melville'a i "Szaman Morski" Karola Borchardta. Z racji przygotowywania się do egzaminu na sternika miałam też, z trudem zdobytą, książkę Andrzeja Kolaszewskiego "Żeglarz i sternik jachtowy", ale akurat ona przy odpowiadaniu na pytania konkursowe nie przydała mi się wcale.

Z większością pytań poradziłam sobie w miarę sprawnie (szczególnie z tymi, które dotyczyły literatury marynistycznej, historii żeglugi czy też Bałtyku). Największą trudność przysporzyły mi dwa pytania: pyt. 4 i pyt. 8. Teraz wystarczy wpisać w wyszukiwarce Bracia Witalijscy i wyskakują tysiące odpowiedzi (podaję link dla osób zainteresowanych opowieściami o piratach klik). Nawiasem mówiąc (pisząc), niedawno ukazała się książka na ich temat pt. "Piraci północy", autorem której jest Dariusz Domagalski. Wtedy w dostępnych mi źródłach żadnej wzmianki na ich temat nie było. Pomogła mi, wspomniana w poprzednim poście, pani z LOZŻ-etu, której pragnę przy okazji kolejny raz gorąco podziękować za kilka kartek skserowanej książki zawierającej informację o piratach. Pytanie dotyczące latarni chyba przesądziło o zdobyciu przeze mnie głównej nagrody. Do latarni policzonych na wojskowej mapie (tak cichutko przyznam się, że mój kuzyn miał znajomości w Morskim Oddziale Straży Granicznej) dodałam jeszcze polską latarnię, ale nie na polskim wybrzeżu, tylko w  Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego na Antarktydzie.

Pamiątki po udziale w konkursie to: kilkanaście taśm magnetofonowych z nagranymi audycjami radiowymi, kilka kartek z odpowiedziami konkursowymi (pisanymi jeszcze na maszynie), kilka kserówek, o których wyżej wspominałam, żółciutki sztormiak z napisem Radio Lublin, koszulka z logo audycji, rysunki przedstawiające stare żaglowce, m. in. kartka pocztowa z rysunkiem Marka Szurawskiego.

O wynikach konkursu można przeczytać w jednej z notatek prasowych:

Cotygodniowe spotkanie z morzem na antenie przyciągnęło uwagę słuchaczy, którzy począwszy od stycznia odpowiadali na kolejno 16 pytań kończących każdą audycję. Radio Lublin ufundowało nagrodę w postaci żeglarskiego rejsu po Bałtyku. Laureatką konkursu została..., która wraz z ósemką słuchaczy z innych rozgłośni krajowych popłynie w sierpniu na jachcie "Roztocze" do Karlskrony, na Bornholm i do portów polskiego wybrzeża.

Na temat audycji i konkursu można przeczytać na stronie Fundacji Kultura Morska klik). Tu aż się prosi napisać coś na temat autora audycji, Marka Szurawskiego, ale osiemnastoletnia znajomość zobowiązuje do czegoś więcej niż kilka zdań - kiedyś napiszę o Nim osobny post.

Jak pisałam poprzednio, mój pierwszy rejs skończył się w Gdyni, ale ja nie opuściłam Roztocza. Zaczynałam swój kolejny dwutygodniowy rejs, który był nagrodą w konkursie. Tym razem załoga była mieszana. Oprócz mnie były jeszcze dwie dziewczyny, w tym wspomniana wcześniej Ania i dziewięciu kolegów żeglarzy (w tym A., A., K., M., T., W.). Kapitanem był Tadeusz Zawadzki, (na co dzień profesor doktor habilitowany, kierownik Zakładu Biofizyki UMCS), a I oficerem - Maciej Kwiatkowski (doktor inżynier, dyrektor Ogrodu Botanicznego w Lublinie).  Znów byłam w wieku równym średniej arytmetycznej lat załogi, ale to jakoś już tak nie rzucało się w oczy. Poza tym, z wyjątkiem kadry oficerskiej, pozostali członkowie załogi w większości byli również  zwycięzcami w konkursie - tak więc już było usprawiedliwienie dla mojej obecności na morzu.

II oficerem została Ania, a właściwie Anna Pięcińska, której nie tylko należy się oddzielny akapit, ale i oddzielny post. I będzie kiedyś taki post-pean napisany. Na razie nadmienię tylko, że jest to kolejna osoba, poznana osiemnaście lat temu, z którą przeżyłam od tamtego czasu niejedną przygodę i nadal mamy ochotę się spotkać i pogadać jak starzy Polacy. A na początku naszego wspólnego rejsu, gdy byłyśmy tylko we dwie na pokładzie (pewnie cała reszta załogi jadła kolację) zapytała mnie, czy nie czuję się nieswojo, że ona mi tak rozkazuje? Odparłam, że jest moim oficerem i dopóki wie więcej na temat żeglugi niż ja, to nie ma problemu. A zresztą, gdyby było coś nie tak, to po prostu jej (jako starsza o lat kilkanaście) o tym powiem. A teraz? A teraz Ania zaprosiła mnie właśnie na jeden ze swoich "Rejsów z Kulturą" (to stąd banerek na bocznym pasku).

Teraz czas na trochę informacji o rejsie. Mimo, że odbywał się na tym samym jachcie, w tym samym niemalże czasie, na tym samym akwenie, był zupełnie inny. I to nie tylko dlatego, że w kingstonie już nie było worków z ziemniakami (okazało się, że całkiem nieźle funkcjonuje) Po podziale na wachty (zostałam przydzielona do II, koję miałam tę samą) nastąpiło zaprowiantowanie, zrobiliśmy klar na pokładzie i... wypłynęliśmy z portu. Można by było pokusić się o sprawdzenie jaki to był dzień tygodnia, ale mogę się założyć, że sobota. Otóż jeden z przesądów żeglarskich mówi o tym, że nie wypływa się w piątek (z powodu śmierci Jezusa), nie wypływa się też w poniedziałek (gdyż wtedy Judasz się powiesił). Nie wszędzie tak jest, np. Hiszpanie większość rejsów rozpoczynają właśnie w piątek  (na pamiątkę wyprawy Krzysztofa Kolumba). Płynęliśmy w kierunku Gotlandii, oczywiście choroba morska znowu dała się mi we znaki, ale to już nie było tak uciążliwe. Poza tym do menu, oprócz skórki chleba, weszła kaszka "sztormowa" i kisiel - czyli coś, co smakuje w dwie strony tak samo - tak przynajmniej twierdziła Ania. 

W trakcie rejsu odwiedziliśmy (znane mi już z poprzedniego rejsu) Visby, zwane miastem róż i ruin (polecam ciekawą stronę i ciekawe zdjęcia). Oprócz spaceru wąskimi ulicami, przy których stały domki malowniczo oplecione różami, zwiedziliśmy piękny ogród botaniczny - jakby mogło być inaczej, kiedy miało się takiego I oficera. Kolejny port to Karlskrona z wieloma atrakcjami, wśród nich słynny drewniany Kościół Admiralicji, pomalowany na charakterystyczny w Szwecji czerwony kolor. Oczywiście prawie cała załoga ma pamiątkowe zdjęcie z figurą żebraka Rosenboma. Przypominam sobie, że w kościele zaskoczyła mnie możliwość wysłuchania opowieści przewodnika nagranej po polsku (trzeba było tylko wcisnąć odpowiedni guziczek).

W drodze powrotnej zahaczyliśmy o Bornholm, który od tamtej pory jest moją ulubioną wyspą na Bałtyku. Po zacumowaniu w porcie w Rønne (pamiętam łazienki, w których trzeba było wrzucić monety, aby popłynęła woda z prysznica, wszyscy popędzili zwiedzać miasteczko. Zostałam na pokładzie, aby pilnować jachtu. Po pewnym czasie zobaczyłam kapitana jak, ostrożnie idąc, niósł coś ze sobą. Co się okazało? Poszedł do jakieś wędzarni śledzi (w końcu to był Bornholm - wyspa z nich słynąca) i smutno mu się zrobiło, że ja tak sama na tym pokładzie siedzę. No i kupił mi te śledzie z jakąś sałatką. Sałatka była pyszna, śledzie pewnie też - dla kogoś, kto lubi śledzie i to w dodatku wędzone. A ja nie jadam śledzi - NIGDY W ŻYCIU - wtedy to był ten jeden jedyny wyjątek potwierdzający regułę. Następnego dnia zwiedziliśmy ruiny twierdzy Hammershus, największe w tej części Europy. Mam kilka bardzo ładnych fotografii z tej wycieczki, m. in. jakieś głazy, na których siedzę na tle morza i nieba, a w dali... samotny biały żagiel. Z Bornholmem mam też wspomnienia związane z przeszkodami nawigacyjnymi: albo nie taki wiatr, albo jakieś sieci rybackie, które trudno dostrzec w nocy, albo za blisko światła Christiansø - czyżby jakieś przekleństwo "Diabelskiej Wyspy"?

Ostatnim portem, do którego zapłynęliśmy, był Kołobrzeg ze słynną latarnią morską. Jak siebie znam, na pewno ją zwiedziłam (choć tego teraz nie pamiętam) - w końcu latarnie są mi bliskie (pytanie nr 8). Nooo, czasy się zmieniły. Teraz można kliknąć na stronę Latarnie morskie nad Bałtykiem i wszystko się wie. Wtedy, gdyby nie pogranicznicy, musiałabym chyba sama iść brzegiem morza i liczyć te latarnie. Pamiętam za to, że nagrano z nami audycję radiową w Radiu Kołobrzeg. Opowiadaliśmy o konkursie i rejsie.

W przeddzień zakończenia rejsu, przy kei w Świnoujściu, odbył się wieczór kapitański, a że II oficerem była Ania, która słynna jest z tego, że wspaniale i wymyślnie gotuje, wieczór był bardzo udany. Mój drugi w życiu rejs skończył się 15 sierpnia 1996 r. (trasa 670 Mm, na morzu 160 godz.). Żeglowanie po Bałtyku tak mi się spodobało, że wraz z zejściem na ląd zaczęłam planować już kolejną wyprawę, tym razem chciałam popłynąć na Morze Północne do Bergen.

Wśród rejsowych pamiątek są: fotografie (tym razem mam ich 21 sztuk, w tym część podarowanych przez Anię i A., kilka folderów ze Szwecji, zaświadczenie na starej, opalanej świeczką, mapie, które mówi, że jestem prawdziwym dzieckiem Neptuna i zasługuję na miano Starego Wilka Morskiego, kartkę wysłaną do rodzinnego domu z zapisem: 

Gdynia, 3.08.1996 r. ... jest b. dobrze. Podoba mi się tutaj, pogoda nadal dopisuje. Właśnie zaczynam drugi rejs - pierwszy był naprawdę udany. 

Mam również, podarowane przez Anię, pięknie oprawione zdjęcie Roztocza, robione koło Visby, ale Ania (po przeczytaniu poprzedniego postu) stwierdziła, że nie może patrzeć na te stare fotografie i przesłała mi zdjęcia bardziej współczesne. Dzięki temu można obok zobaczyć rufę jachtu, na którym trzy razy udało mi się pożeglować po Bałtyku. Wielkie dzięki, Aniu.

Gdyby ktoś chciał zobaczyć jak się pływa na Roztoczu, to polecam filmik znaleziony w internecie (klik).

P.S. Drodzy Czytelnicy, na ile konkursowych pytań odpowiedzielibyście, ale - żeby były równe szanse - bez pomocy "wujka Google"?

Z audycją "Razem bracia, do lin!" Marka Szurawskiego związana jest śmieszna historia. Jak już wspomniałam wyżej, była nadawana o godz. 11.30 w soboty (a mnie w tym czasie często nie było w domu - kurs żeglarski w Lublinie). Na szczęście była powtarzana - w niedzielę o godz. 5.00. Najlepszym rozwiązaniem wydawało się nagrywanie jej na taśmę magnetofonową. Moi ulubieni Sąsiedzi posiadali takie ustrojstwo, które można było zaprogramować na określony czas. Tak więc prosiłam sąsiedzkie dzieci o nagrywanie. Najmłodsze Dziecko, A., która wtedy miała ok. 6 lat, zapytała mnie kiedyś: "Ciociu, co to są te romboły?". Otóż w piosence, śpiewanej na początku audycji, występują takie słowa: "jeszcze tylko rumu łyk...". Wykonawcy śpiewali - jak śpiewali, doszły do tego trzaski radiowe, a Dziecko nie wiedziało, co to rum. No i zamiast "RU-MU-ŁYK" wyszło "ROM-BO-ŁY".