Kapliczka, wobec której...

nie można przejść obojętnie.

      


W przewodniku turystycznym pt."Szlak rowerowy Doliną Kosarzewki" jest krótka wzmianka na temat jej historii.
Pierwotnie murowaną kapliczkę typu domkowego wznieśli budowniczowie szkoły powszechnej w Kosarzewie w 1936 r. Na przełomie tysiącleci na drzewach otaczających kapliczkę zawisły drewniane anioły dłuta Marty Matysek. Obecnie całość założenia dopełniły postacie Maryi i Jezusa w otoczeniu aniołów – dzieło sztuki naiwnej autorstwa p. Teodozji Matysek. [źródło]





Na stronie Kapliczki, krzyże i figury przydrożne zamieszczono dokłany opis kapliczki, wykonany przez Amelię Matysek.



Obecny wygląd przyciąga podróżników zarówno wyglądem jak i historią. Kapliczka została wybudowana w 1936 r. na miejscu spróchniałego krzyża upamiętniającego mogiłę powstańców styczniowych.

Wygląd: Kapliczka pomiędzy drzewami murowana na planie kwadratu z metalowym krzyżem oraz obrazami świętych w okienkach.






Od 2011 roku charakterystyczny wygląd nadają jej figury wykonane z betonu i drewna, przedstawiające Matkę Boską trzymającą różaniec, 


Jezusa podającego dłoń, 


aniołka siedzącego przed instrukcją odmawiania różańca, 





ławeczki z aniołkiem zachęcającym do modlitwy, 



śpiącego aniołka na mogile usypanej z kamieni z napisem „Miejsce spoczynku Powstańców Styczniowych 1863 r.”, 



aniołka z kwiatami wpatrującego się w Maryję, 


drewniane płaskorzeźby aniołów oraz 14 stronnicowy rys historyczny dostępny dla odwiedzających.
Wygląd kapliczki dopełnia malownicze tło lasu a przed nią biały dywan z kamienia, kwiaty oraz oczko wodne.



Historia: Początki kapliczki sięgają 1863 roku, gdy pomiędzy grupą powstańców a patrolującymi te okolicę kozakami wywiązała się walka. Poległych Polaków pochowano w mogile zbiorowej stawiając na niej dębowy krzyż, który przetrwał do 1936 roku – jak wspominały Anna Stępień i Kazimiera Krzysiak mieszkanki pobliskiej wsi Skawinek. „Z potyczki uszło z życiem trzech powstańców. Jeden z nich dotarł do Krzczonowa, gdzie ukrywał się u państwa Sławków (w sąsiedztwie Kościoła). Z powodu donosu do władz carskich został zasztyletowany przez kozaków i pochowano go na cmentarzu w Krzczonowie pod płotem.” – jak wspomina Stanisław Tawiński. 1936 z inicjatywy ówczesnego sołtysa Pawła Goduli powstała obecna kapliczka zastępująca próchniejący krzyż. Wybudowali ją murarze pracujący przy budowie szkoły w Kosarzewie Górnym.









8 września 2011 roku ks. Tomasz Dobrzyński poświęcił kapliczkę z rzeźbami wykonanymi przez moją babcię.
Link do filmu o kapliczce: https://youtu.be/xN_o5ibvHhI?t=437  [źródło]


Na stronie opencaching.pl zamieszczono wpis pt. "Kosarzew Dolny – miejsce pochówku powstańców styczniowych", poniżej fragmenty.

Przy szosie między Krzczonowem a Bychawą koło wsi Kosarzew Dolny znajduje się niezwykle osobliwa kapliczka. Rzuca się w oczy bardzo dużą ilością figur aniołów i świętych. Te figury robią na mnie dziwne niepokojące wrażenie, bo wydaje mi się, że mają nieproporcjonalnie większe głowy od reszty ciała, a oczy nieproporcjonalnie większe od głowy. Całość wywołuje takie odczucie, że wieczorem, gdybym tamtędy przechodził, o zawał nie byłoby trudno.
Całościowo rzecz ujmując kapliczka, a zwłaszcza jej otoczenie, ma swój fascynujący lokalny urok i przyciąga wzrok ilekroć tamtędy przejeżdżam. Przyciąga wzrok nie do końca pod względem estetycznym, ale czysto poznawczym…
(...) Tak więc kapliczka pochodzi z 1936 r., a figury to dzieło oczywiście o wiele późniejsze, wydaje mi się, że pojawiły się na przestrzeni ostatnich 10-15 lat, przesłaniając swoim kolorytem prostą murowaną kapliczkę. Dach nad nią przecina w połowie krzyż tak, że wyższa połowa krzyża znajduje sią nad dachem. Obok figury, na kamieniu, napis:
„Miejsce spoczynku powstańców styczniowych 1863 r.”
Cóż, wszystko wskazuje na to, że jest to miejsce pochówku. Wydaje mi się, że ten charakter mogiły został trochę utracony. [źródło]

Poniżej jeszcze jeden film o kapliczce. [źródło]


A Wy, Drodzy Czytelnicy, co sądzicie na temat tej kapliczki?

PS. Gdyby ktoś miał fotografie aniołów, spotkanych podczas wędrówek na szlaku, cmentarzach, płotach, w kościołach, kapliczkach, galeriach, domostwach, to zapraszam do dzielenia się. Na Fb założyłam grupę o nazwie Anioły nie tylko zielone.

Góra Cisowa

Kraina piękna jak baśń
"Suwalska Fudżijama"; Formy martwego lodu; Widok ten oczarował już niejednego...; Lekarz od kołtunów; Jaćwieski gród; Saga rodu Kiewliczów; Na Górze Zamkowej; Piękna Jegla i Żaltis; Niedoszły okręg przemysłowy; Obrońcy starego obyczaju; Staroobrzędowcy w Polsce; W ruskiej bani; Molenna w Wodziłkach; Szeszupa i Czarna Hańcza; Cuda geomorfologii; Wisząca dolina; Kanion Czarnej Hańczy; Suwalska sawanna; Niezwykłe jezioro Hańcza; Na granicy książęcych puszcz; "Pałac masiw murowany"; Jeden z najwspanialszych widoków; Osobliwości jeziora Jaczno; Smolniki


Powyższy opis pochodzi z przewodnika "Polska egzotyczna I" Grzegorza Rąkowskiego [Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Wydanie III, Pruszków 2005] i dotyczy trasy pomiędzy Gulbieniszkami a Smolnikami. W tym roku byłam na tym terenie i jestem nim zachwycona. Poniżej trochę moich fotografii i kilka opisów miejsca, zaczerpniętych z interentu.



Góra Cisowa (zwana także Suwalską Fudżi-jamą) – wzniesienie utworzone przez morenę czołową. Leży na terenie wsi Gulbieniszki w Suwalskim Parku Krajobrazowym. Wznosi się na wysokość 256 m n.p.m. Wzniesienie ma charakterystyczny kształt przypominający stożek krateru wulkanu. [źródło]


Góra Cisowa w Suwalskim Parku Krajobrazowym to doskonały punkt widokowy (256 m n.p.m.). Rozpościera się stąd piękna panorama na zagłębienie Szeszupy – niepowtarzalny krajobraz jeziora, łąki, torfowiska i wzniesienia terenu. [źródło]




Góra Cisowa uznawana jest za symbol Suwalszczyzny, rozpościera się z niej przepiękny widok. Według wierzenia góra została usypana z piasku wydobytego z okolicznego jeziora. Góra wzięła swoją nazwę od potężnego cisu, który podobno dawno temu rósł na jej szczycie. [źródło]



Wzniesienie o regularnym stożkowatym kształcie, określane mianem „Suwalskiej Fudżijamy”, „Góry Gulbieniszkowskiej” lub „Góry Sypanej”, którą to nazwę ludowa legenda łączy z leżącym u jej stóp jeziorem Kopanym. Według tej legendy góra została usypana sztucznie, z ziemi wydobytej w miejscu, gdzie obecnie znajduje się jezioro. [źródło, ciekawe fotografie]


Z jej szczytu rozciąga się wspaniały widok na niemal cały Suwalski Park Krajobrazowy. Widać polodowcowe wzniesienia, zwane Bieszczadami Północy, i kilometrami ciągnące się wysoczyzny, przecięte z zachodu na wschód wielką pradoliną Szeszupy, od południa Wysoczyznę Szurpilską, a od zachodu, na horyzoncie - garby zalesionych moren. Na północy rysują się Tabaczyzna i Purwin - wyniosłe wzgórza kemowe porośnięte lasem. W głębi widoczna jest krawędź pradoliny Szeszupy z miejscowością Smolniki, skąd przez Dzierwany po jezioro Hańcza ciągnie się szeroki pas lasów. [źródło]




(...) stoi tu drewniany krzyż, który upamiętnia wizytę Jana Pawła II na Suwalszczyźnie w 1999 roku, tablica z opisem panoramy oraz dwie ławeczki, na których możemy chwilę odpocząć delektując się cudownymi widokami. [źródło, fotografie, opis szlaku]


Polecam:



Adnotacja:
  • Góra Cisowa; 
  • lokalizacja: Gulbieniszki, Suwalski Park Krajobrazowy, powiat suwalski, województwo podlaskie.