Dwór w Siemieniu

Szukając kapliczki świętego Jana Nepomucena, uwagę moją przykuł piękny park wraz z zespołem dworskim.

Był to budynek parterowy, murowany z cegły, otynkowany, podpiwniczony, trójdzielny, z sienią przelotową na osi, o powierzchni użytkowej 485 m2. Miał sześć okien w fasadzie czołowej, wewnętrzny, dwukolumnowy portyk z balkonem i wejściową nadbudówkę. W wejściu od południa ozdobne drzwi klepkowe, ćwiekowane, ze starym okuciem (1 połowa XIX wieku). Dach nad częścią starszą naczółkowy z okapem, nad nowszą dwuspadowy, obecnie kryte blachą.

Przed dworem był klomb (gazon), otoczony podjazdem.

Dwór ten był domem typowo szlacheckim, nie miał w sobie nic z rezydencji. Ale był pięknie położony - nad rzeką Tyśmienicą, przy stawie siemieńskim, otoczony parkiem krajobrazowym. Park ten tworzył kompozycję widokową, powiązaną przestrzennie z rozległymi stawami.

Dziś dwór nie prezentuje się zbyt okazale, otaczają go resztki parku (rośnie w nim ponad setka drzew, w tym cztery pomnikowe jesiony wyniosłe). Z dawnego ośrodka dworskiego Zaorskich pozostała jeszcze murowana lodownia z około 1920 roku. [źródło]

Folwark w Siemieniu istniał od XV wieku, jednak kształt znany nam współcześnie został mu nadany ok. 1870 roku. Powstały wówczas m.in. dwór, park, brama wjazdowa, sadzawka, stawy rybne, lodownia, spichlerz, rybakówka, kuźnia i młyn wodny – wszystko o łącznej powierzchni 1000 ha. Od XIX wieku majątek należał do rodziny Zaorskich. Po I wojnie światowej administratorką majątku Zaorskich została powołana przez rodzinę Augusta Zaorska.

Dwór główny, zwany przez mieszkańców „Dołkiem”, powstał z inicjatywy Józefiny z Zaorskich primo voto Ostrowskiej, secundo voto Grodzickiej, najprawdopodobniej w latach 1910–1914. Został on wybudowany przez drugiego męża Józefiny, Wincentego Grodzickiego. Na skutek wydarzeń mających miejsce przed I wojną światową (syn Józefiny popełnił samobójstwo w starym dworze), matka postanowiła wybudować nowy dwór. Stary dwór w wyniku pożaru znacznie ucierpiał: spaliła się górna część i ściana od strony stawu. [źródło]

Dominantą parku były trzy piękne aleje szerokości około 5 m i łącznej długości około 300 m, obsadzone wysokimi, starymi lipami. Miały one kształt otwartego prostokąta. Najdłuższą była druga aleja, szczególnie ulubiona przez wdowę po poprzednim właścicielu majątku Auguście Zaorskim, Sewerynę, secundo voto Ginczelewską, moją prababkę. W rogu drugiej i trzeciej alei stał na jednej nodze, okrągły stół z kamienia młyńskiego. Po tych alejach myśmy jeździli rowerami a na spacer chodziła Prababcia zwana przez nas „Bialutką Babuleńką". Gdy rano, to znaczy przed obiadem, spotkało się babcię „Bialutką" na spacerze, nie do pomyślenia było, aby tak sobie przyjechać. Należało zsiąść, powiedzieć grzecznie „dzień dobry" i pocałować Babcię w rękę. [źródło]

Dwór został niedawno wyremontowany.

Jedno z pomieszczeń przeznaczono na Izbę Pamięci Rybactwa, w której zgromadzono dawny sprzęt rybacki i kłusowniczy.[źródło, fotografie izby]

Zabytki warte zobaczenia w Siemieniu: 

- kapliczka słupowa Chrystusa Frasobliwego, ul. Kasztanowa, obok Urzędu Gminy, 1770 nr rej.: A/1638 z 30.03.2015;

- kapliczka słupowa z figurą św. Jana Nepomucena, ul Kasztanowa, przy alei do parku, 2 poł. XVIII, nr rej.: A/975 z 30.03.2015 

- zespół dworski, ok. 1870, nr rej.: A/975 z 24.11.1986: 

- dwór - park - młyn wodny, k. XIX, nr rej.: A/1032 z 10.01.1995 [źródło].

Adnotacja:

• zespół  dworsko - parkowy z lat 70. XIX wieku;
• lokalizacja: Siemień, gmina Siemień, powiat parczewski, województwo lubelskie;
• historia dworu i stare fotografie - strona Wspomnienia ziemiańskie;
• kapliczki są opisane przeze mnie na stronie Nepomuki z Siemienia;
• odległość: 66 km;
• data wykonania fotografii: 4.10.2019 r.