Motywy roślinne na starobruśnieńskich nagrobkach

Motywy roślinne umieszczano na nagrobkach w celech dekoracyjnych. Elementy zdobnicze, występujące na cmentarzu w Starym Bruśnie, przedstawiam w oparciu o fragment książki Adama Bobrowicza pt. "Kamienie, które mówią. Cmentarz greckokatolicki w Gorajcu".

Kwiaty - symbole piękna, nietrwałości, przemijania i nadziei na zwycięstwo życia nad śmiercią. 




Liście lauru i dębu - symbol męstwa i odniesionego zwycięstwa;




Złamana gałąź dębu - symbol znoszonego życia.



Makowiny - oznaczają sen;




Palmowe i oliwne gałazki - symbolika życia ziemskiego, znak zwycięstwa, prawości i cnoty, a także męczeństwa; [nie znalazłam na nagrobkach w Starym Brusnie typowego liścia palmy, na poniższych fotografiach jest - według mnie - liść paproci].
(...) kompozycja np. z paproci lub kalii ułożona w ten sposób, aby łodyżki trzech liści wychodziły z jednego miejsca – jest to odwołanie do Trójcy Świętej, stanowiące wyznanie wiary oraz oddanie się pod opiekę Bogu [źródło]


Bluszcz - symbol trwałości, przyjaźni, wierności, nieśmiertelności i wiecznego życia;


Róża - znak urody i cnoty. Symbol ulotności życia, gdyż szybko więdnie;








Wieniec (z wawrzynu, lauru) - symbol zwycięstwa, wieczności, nieśmiertelności, nieskończoności, prawdy, wytrwałości i stałości. Tryumf męczenników nad śmiercią. Symbolizuje nagrodę w postaci życia wiecznego, zmartwychwstania;






Wieniec cierniowy - symbol cierpienia...







Na ostatnich dwóch nagrobkach występują motywy roślinne symbolizujące:
Zboże (kłosy, snopki) - ciało Chrystusa, zmartwychwstanie, cnoty obywatelskie;
Winorośl, winogrona - nieśmiertelność duszy, krew Chrystusa, bogactwo materialne i duchowe [źródło].

Polecam wyjaśnienie symboliki kłosów i winogron na stronie Sztuka cmentarna:
Zboże (ziarna, kłosy, snopki);
Winorośl, winne grona (winogrona).

Na jednym z nagrobków znalazłam nietypowy element zdobniczy - girlandę z kwiatów przypominających tulipany.


Wyjątkowa delikatność tulipanów sprawiła, że zazwyczaj wyrażały kruchość życia i jego szybkie przemijanie.
Z drugiej strony, podobnie jak tulipan otwiera swój kielich na słońce, tak też człowiek powinien przyjmować Słowo Boże, toteż kwiat ten uosabiał również ludzi pobożnych.
W sztuce sepulkralnej spotykany nieczęsto. [źródło]


Fotografia poniżej przedstawia jeszcze jeden motyw zdobniczy. Może jest to barwinek, roślina dominująca na cmentarzu w Starym Brusnie - polecam mój wcześniejszy wpis pt. "W oceanie barwinku".



CDN

8 komentarzy:

  1. Popatrz ile ciekawych detali na kazdym nagrobku. Jakie te rzezby sa piekne. Jest co podziwiac, ten brusnienski kamien nie ma sobie rownych, ma urok, ładnie sie starzeje a i artysci byli znakomici. Piekny cmentarz, trzeba tam wrocic, fajnie by bylo pojechac tam na Wszyskich Swietych. Pewnie swieca sie znicze i to musi byc bardzo klimatyczne. Wyobrazam sobie,ze tam prawdopodobnie spaceruja sliczne sarenki! przeciez to las! ..hahaha

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niewątpliwie artyści byli znakomici. Koniecznie trzeba tam pojechać kolejny raz, aby dokładniej przyjrzeć się detalom.

      Usuń
  2. Niezwykle różnorodne, ciekawe, czytelnie i w artystyczny sposób wykonane te motywy roślinne.

    OdpowiedzUsuń
  3. Takie typowe współczesne znicze jakoś w ogóle nie pasują do tych nagrobków.

    OdpowiedzUsuń
  4. Nie, takie jakie były popularne kiedyś, gliniane czarki z otwartym ogniem. One nawet wypalone nie wyglądają jak porzucone na cmentarzu śmieci. Chociaż z ich stawianiem trzeba uważać - za blisko pomnika mogłyby okopcić nagrobek - więc dla bezpieczeństwa można by też stosować znicze-latarenki. jak najprostsze, bez plastikowych ozdóbek.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jasne, pamiętam takie gliniane. Ale z nimi trzeba bardzo ostrożnie, to w końcu las. No i szkoda oczyszczonych nagrobków.
      P.S. Też z ozdóbkami nie podobają mi się.

      Usuń

Miło mi, że do mnie zaglądasz i że tracisz swój cenny czas, aby zostawić po sobie ślad.